نت....
آویشن و تاریخچهی آن
آویشن یا گلوفته و یا آزربه (نام علمی: Thymes) سردهای از تیره نعناعیان است. در ایران ۱۴ گونه گیاه معطر و چند ساله دارد. این سرده به مرزنگوش بسیار نزدیک است و در مناطق کوهستانی میروید. تیره ای از گیاهان متعلق به خانواده Lamiaceae یا Labiatae است. نام علمی این تیره در فارسی «نعنائیان» و یا «لب گشادگان» است. این تیره تقریباً دارای ۲۳۶ جنس یا «سرده» است. تعدادی از گیاهان این تیره گیاهی دارای ارزش عطری قابل توجهی هستند، مانند نعناع و شیسو (نعناع ژاپنی)، اسطوخودوس، ریحان، بادرنجبویه، پونه کوهی، زوفا، مریم گلی، رزماری و در نهایت پچولی (نعناع هندی). در مصر باستان از آویشن برای رفع بوی بد دهان استفاده میکردند. آویشن فرانسوی رایجترین نوع آن است. زنبورها جذب گلهای آن میشوند؛ عسل آویشن سیسیل از صدها سال پیش معروف است. حاوی مقادیر بالای تیمول و کارواکرول است که به ترتیب خاصیت ضدعفونیکننده و ضدباکتریایی دارند است. گیاهی دارویی است که برای پیشگیری از سرماخوردگی و عفونتهای تنفسی مورد استفاده قرار میگیرد. طبعش گرم و خشک است و به عنوان مصلح برخی از مواد غذایی مانند پنیر، ماست، سیب زمینی، لوبیا سبز و نخود سبز به کار میرود. مصرف بیش از اندازه آویشن به افرادی که مزاج گرم و خشک دارند، توصیه نمیشود.رایحهی آویشن در عطر و ادکلن
اسانس آن از تقطیر آویشن معمولاً خشک با بخار آب به دست می آید. (برای استخراج اسانس آویشن کمتر از آویشن تازه استفاده می شود). در مرحله اولیه تقطیر، بازده آسانس آویشن به حدود ۲٫۱ درصد می رسد، و در مورد دوم به ۱٫۰ تا ۵٫۰ درصد بالغ می گردد. نت این گیاه در عطرسازی با رایحه گیاهی، خاکی و کمی تند آن مشخص میشود. این نت دارای کیفیتی سرزنده و نیروبخش است که به عطرها عمق و پیچیدگی میبخشد. ترکیبات شیمیایی اولیه موجود در آن مسئول بوی متمایز آن یعنی تیمول، کارواکرول و لینالول هستند. تیمول به جنبه دارویی نت کمک میکند، در حالی که کارواکرول یک جنبه گرم و تند به آن میبخشد. از طرف دیگر، لینالول رنگ ظریف گلی را به ارمغان میآورد و نمای کلی نت آویشن را نرم میکند. در دنیای عطرسازی، این نت یک نت محبوب است که در بسیاری از عطرها استفاده میشود. رایحهی آن حس تازه و خنک با بویی گیاهی دارد و به عنوان یک نت متعادل و آرامشبخش شناخته میشود. این قابلیت را دارد که آکوردهای گلی مانند اسطوخودوس یا رزماری را تکمیل کند و پیچ و تاب جذابی را به نمای کلی عطر اضافه نماید. شدت معطر و ویژگی گیاهی آویشن به ایجاد رایحههای پیچیده و خشن کمک میکند. علاوه بر این، جنبه گرم و کمی تند این نت به آن اجازه میدهد تا در عطرهای شرقی استفاده شود، جایی که عمق و حس را به عطر اضافه میکند. خواص علفی و دارویی آویشن آن را به یک جزء ایدهآل برای عطرهایی با ویژگی تازه و معطر تبدیل میکند. آویشن به طور هماهنگ با نتهای مرکباتی مانند ترنج یا لیمو ترکیب میشود و ترکیبات نیروبخش و نشاطآوری را ایجاد میکند.خواص آویشن
آویشن به مبارزه با عفونتهای تنفسی کمک میکند و یک خلطآور طبیعی است که به عنوان یک ضدعفونیکننده عمل میکند و به دفع مخاط کمک میکند. از این رو ممکن است به شما در درمان فوری تنگی نفس کمک کند. برای اثربخشی هرچه بیشتر آن را به صورت زیر مصرف کنید:- آن را به صورت چای آماده کنید. یک قاشق چایخوری اویشن را در آب جوش بریزید، بگذارید ۱۰ دقیقه بماند و سپس صاف کنید. یک قطره آب لیمو به آن اضافه کنید تا خاصیت ضدعفونیکنندگی آن افزایش یابد. میتوانید تا ۳ فنجان در روز بنوشید. دمنوش پونه و اویشن برای عفونت موثر است.
- برای تسکین گلودرد و ورم لوزه، چای آویشن را غرغره کنید یا یک قاشق آن را تا ۳ بار در روز قورت دهید.
- درمان شوره سر: دمنوش و چای آویشن در درمان شوره سر موثر هستند.
- درمان ریزش مو: روغن آویشن میتواند از ریزش مو جلوگیری کند و موها را ضخیم و درخشان نماید.
- تحریک رشد مو: مواد مغذی موجود در آویشن با اثر بر فولیکولهای مو به رشد مو و سالم و براق شدن مو کمک میکند. روغن آویشن را با روغن زیتون مخلوط کنید و به کف سر خود بمالید تا موهای سالمتر و براقتر داشته باشید.
مضرات آویشن
این گیاه در کنار خواص فوق العاده و بینظیری که دارد، در کنار آنها مضرات و عوارض هم دارد.
- امکان آلرژی: گفتیم که آویشن از خانواده نعناعیان است، اگر به گیاهان این خانواده حساسیت دارید از آن استفاده نکنید.
- تاثیر منفی بر غده تیروئید: این گیاه میتواند تاثیر بد و منفی بر روی هورمون غده هیپوفیز که تیروئید را تحریک میکند بگذارد و درنتیجه باعث تاثیرات منفی بر تیروئید میشود.
- دوران بارداری و شیردهی: آویشن درمان قاعدگی را تحریک میکند و احتمال اینکه زنان را در احتمال خطر سقط جنین قرار دهد وجود دارد؛ بنابراین مضراتش برای زنان باردار زیاد است.
- خطرناک برای کودکان زیر ۱۰ سال: برای کودکان با گروه سنی زیر ۱۰ سال خطرناک است و حتی از مصرف دهانشویه لیسترین که حاوی آویشن است هم باید اجتناب کرد؛ مگر اینکه دندانپزشک تجویز کند.
- به خطر انداختن سلامت قلب: در برخی افراد روغن آن سبب برخی ناراحتیهای شدید مانند تشنج، ایست قلب، تندی نفس و کما میشود.