اسطوخودوس یا لاوندر از ۴۷ گونهٔ مختلف از دسته گیاهان گلدار و از خانوادهٔ نعنائیان است. گیاهان این سرده، بومی بر قدیم بوده و در مناطق وسیعی از آسیا، آفریقا و اروپا بهصورت طبیعی رویش دارند. گونه شاخص این سرده، اسطوخودوس انگلیسی است. گل های کوچک خوشهای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است. گیاهی از خانواده نعناسانان که برگ ها و قسمت سبز گیاه دارای اسانس روغنی فرار است. نام فارسی این گیاه نیز، از لغت لاتین استوخاس (Stoechas) است و در حال حاظر به گونه ای از اسطوخودوس اطلاق میشود. بیشترین پراکندگی را دارد و فاقد عطر و بوی مناسب و خواص دارویی موجود در سایر گونه های این گیاه میباشد. این گیاه گلدار، بومی مناطق کوهستانی و بخشهای مدیترانهای است و بیشتر در مناطق آفتابی و زمینهای سنگی رشد میکند. این گیاه در مناطق مختلفی از جمله ایران، هند، چین، انگلیس و کانادا به صورت خودرو رشد میکند و علاوه بر آنکه به عنوان یک گیاه دارویی پرخاصیت در طب سنتی کشورمان مورد استفاده قرار میگیرد به عنوان یک خوراکی مفید در سبد غذایی بسیاری از خانوادههای آسیایی و اروپایی قرار دارد. اولین استفاده از گیاه اسطوخودوس و روغن معطر آن به آداب و رسوم و سنتهای قدیمی روم باستان تعلق دارد که، مردم هنگام حمام کردن از روغن این گیاه استفاده میکردند و قدمت استفاده از آن به زمان امپراطوری روم برمیگردد.
اسانس و رایحهی اسطوخودوس
برای گرفتن اسانس گیاه اسطوخودوس از روش تقطیر با بخار استفاده میشود و این اسانس با روغنهایی نظیر لینالول و استات لینالیل ترکیب میشود. فرآیند تقطیر معمولا توسط دستگاههای تقطیر کننده کوچک انجام میشود و بازدهی آن در سال، چیزی حدود 100 تن روغن خالص اسطوخودوس است. این روغن بلافاصله بعد از تهیه مورد استفاده قرار میگیرد و دارای عطر شیرین و محسور کننده میباشد. رایحه درمانی (آروماتراپی): رایحه آن منجر به احساس سلامتی و آرامش در فرد شده، علاوه بر این در کاهش استرس، اضطراب و دردهای خفیف نیز نقش دارد. همچنین موجب تسکین درد کرامپ های ناشی از قاعدگی می شود. اسانسش، مرکب از نوعی ستن (با بوی کامفر و نعناع) سینئول، الکل و لینالول است. مطابق تحقیقی دربارهٔ اثرات گیاهان درمنه، اسطوخودوس و آویشن شیرازی بر روی باکتریهای Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa و Klebsiella pneumonia که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، اسانس آن دارای اثر مهارکننده بر روی باکتریهای بیماریزای مورد مطالعه است.
کاربر و خواص اسطوخودوس
کاهش علائم سرطان و افسردگی : انجمن ملی سرطان آمریکا اعلام کرده است که رایحه درمانی با با این گل زیبا میتواند برخی علائم مربوط به شیمی درمانی را تقلیل دهد. همچنین در درمان افسردگی نقش کمکی را ایفا میکند. البته برای اثبات نقش آن در درمان افسردگی و تسکین درهای شیمی درمانی نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد. درمان بی خوابی و استرس : از دیر باز اسطوخودوس برای افرادی که از بی خوابی یا بد خوابی رنج می بردهاند تجویز میشده است. استعمال موضعی روغنش برای برطرف کردن سردرد از دیگر کاربردهای این گیاه است. در آلمان از مکمل آن برای درمان بیخوابی و کمک به ایجاد حس آرامش استفاده می شود. درمان زخم دهانی : استفاده از 2 قطره روغن آن سه بار در روز در قسمت ضایعه می تواند زخم های دهانی را بهبود ببخشد. روغنش در کاهش فشار خون بسیار موثر است. همچنین با ماساژ یا با آروماتراپی و کاهش استرس، سبب کاهش فشار خون بدن می شود. کاهش درد بعد از سزارین : استشمام بویش در کنار مسکن ها ی تزریقی می تواند درد بعد از عمل جراحی سزارین را نیز کاهش دهد. سلامت پوست و مو : استفاده موضعی از روغن آن در درمان ریزش موی تکه ای (ریزش مو یک ناحیه دایرهای شکل در قسمت سر یا صورت) کاربرد دارد. استفاده از آن به صورت موضعی در درمان اختلالات پوستی مانند اگزما، آکنه، آفتاب سوختگی و جوش های عمقی مفید است. بر همین اساس است که خواص آن برای پوست همیشه مورد توجه بوده است. فواید دیگر: برای اسطوخودوس نقش های دیگری از قبیل کاهش تهوع ، سردرد، برطرف کردن کم اشتهایی و نقش حشره کشی ذکر شده است.
مضرات اسطوخودوس
مضرات اسطوخودوس کم است اما در پسران غیر بالغ قابل توجه است. مضرات اسطوخودوس مربوط به استفاده از روغن اسطوخودوس در پسران قبل از بلوغ است. روغن اسطوخودوس نباید بر روی پوست پسران تا قبل از بلوغ استفاده شود، زیرا بر روی هورمون های مردانه اثر کاهنده دارد.
ارتباط با ما
مجموعه یوتا پرفیوم شما عزیزان را همراهی می کند تا با اطلاعات کافی از جزئیترین ویژگی های عطر و ادکلن، با خیالی آسوده عطر مورد نظرتان را بیابید و از خرید خود رضایت کامل داشته باشید و لذت متفاوتی را از استفاده عطر و ادکلن تجربه کنید.